Kahvaltılarda, sandviçlerde, tencere yemeklerinde sofraları süsleyen şifa deposu domatesi yakından tanıyalım. İşte domatesin faydaları; çiğ domatesin insan sağlığına faydaları nelerdir?
02.08.2022Domatesin Faydaları Nelerdir?
Domatesin ana vatanı Güney ve Orta Amerika kabul ediliyor. Domates, ülkemizde Ege, Akdeniz ve Marmara bölgelerinde yoğun şekilde yetiştiriliyor. Domates, hemen her tarifte kullanıldığı için Türk mutfağının temelini oluşturan sebzelerdendir.
Vücut için bilinen en etkili antioksidan olan likopen en fazla domateste bulunmaktadır. Domates ayrıca C, A ve K vitamininde önemli bir kaynağıdır. Yapılan çalışmalar yüksek likopen alımının kardiovasküler sağlığa olan olumlu etkilerini göstermektedir.
1 kupa (yaklaşık olarak 180 gram) domates tüketildiğinde günlük C vitamini ihtiyacının % 57,3’ü, A vitamini ihtiyacının %22,4’ünü, K vitamini ihtiyacının % 17,8’ini ve lif ihtiyacının % 7,9’ü karşılanmış olacaktır. Bunun yanında domates; potasyum, niasin, B6 vitamini ve folatında iyi bir kaynağıdır. Günlük potasyum ihtiyacının %11,4’ü, niasin ihtiyacının %5,6’sını, B6 vitamini ihtiyacının % 7,0’si ve folat ihtiyacının %6,8’i karşılanmaktadır.
O zaman kahvaltılarda, sandviçlerde, tencere yemeklerinde sofraları süsleyen şifa deposu domatesi yakından tanıyalım. İşte domatesin faydaları;
Kan basıncını dengeler ve kolesterol düşürür
Potasyum ve likopenin desteği kan basıncı seviyesini dengelemeye yardımcı olur. Diyetin potasyum yönünden zengin olması kalp krizi riskini azaltmaya da yarar. Potasyum kan basıncını dengelerken aynı zamanda sodyum yoğunluğunu da dengelemeye yardımcı olur ve vücut için fazla olan sodyumun idrar aracılığıyla vücuttan atılmasına destek sağlar. Niasin; uzun yıllardır kandaki yüksek kolesterol seviyelerini düşürmek için kullanılmaktadır. B6 vitamini ve folatta, vücut için tehlike yaratabilecek kimyasalları zararsız hale getirmeye yardımcı olurlar. Likopen de LDL (kötü huylu) kolesterol seviyesini düşürmeye yardımcı olabilir.
Likopen kadınlarda kalp damar hastalığı riskini azaltabilmektedir. Likopen tüketimi ve buna bağlı olarak kandaki likopen seviyesindeki artış ile ateroskleroz ile ilişkili koroner kalp damar hastalığı sıklığında azalma arasında güçlü bir ilişki vardır.
İmmun sistemi destekler
Güçlü bir antioksidan olan likopen, hücrelere zarar veren ve bağışıklık sistemini etkileyen serbest radikaller ile savaşır. Yapılan bazı araştırmalar, pankreas, kolon, tiroid, ağız, meme ve rahim ağzı kanserlerini önlemede etkili olabileceğini göstermektedir.
14 ay boyunca Ulusal Kanser Enstitüsü tarafından yürütülen çalışmada domates ve domates ürünleri tüketiminin prostat kanserini önleyici etki gösterdiği bulunmuştur. Her gün 1 porsiyon domates veya domates ürünleri tüketmek, prostat kanserine neden olan DNA hasarını karşı koruyucu etki göstermektedir.
Son yıllarda 47.000 kişi üzerinde yapılan bir başka çalışmada da domates ve ürünlerini haftada 10 porsiyon ve daha fazlasını tüketenlerde prostat kanser riskinin %35 oranında azaldığı kanıtlanmıştır.
1994 yılında İtalya’da yapılan bir araştırmada ise yüksek miktarda domates tüketiminin sindirim sistemi kanser riskini düşürdüğü bildirilmiştir.
Akciğerler hastalıklarını önleyebilir
Yapılan çalışmalarda domatesin, astım ve KOAH gibi akciğer hastalıklarını önleyebildiği görülmektedir. Likopen, lutein ve zeaxanthin gibi antioksidanlar,KOAH’a neden olan sigaranın yarattığı zararlı etkilerle savaşabilir.
Saç ve cilt destekçisidir
Domates saç ve cilt sağlığının destekçisidir. Sivilce, akne, güneş lekesi ve güneş yanığı gibi problemlerde cildi yatıştırmaya, onarmaya yardımcı olan domates, antioksidan özelliğiyle ise cilt hücrelerinin canlanmasına destek olur.
Bilişsel sağlığı olumlu etkiler
Domateste beta karoten maddesi bulunur. Beta karoten bilişsel sağlığı olumlu yönde destekler, Alzheimer riskini düşürmeye yardımcı olabilir.
Sindirim sistemini destekler
Yüksek lif içeren her besin gibi domates de sindirim sisteminin destekleyicisidir. Günlük bir adet orta boy domates bile sindirim sistemini rahatlatmaya yardımcı olur. Düzenli domates tüketmek kabızlığı önlemede destek sağlar.
Göz sağlığına iyi gelir
A vitamini göz sağlığı için önemlidir. Domates, çok sık tüketilen bir besin olarak barındırdığı A vitamini ve beta karoten ile göz sağlığını destekler, görüş kalitesine yardımcı olur. Lutein ve zeaxanthin ise antioksidan etkisi ile bilgisayar ve telefonların yaymış olduğu mavi ışık etkisinden korumaya yardımcıdır. Göz yorgunluğuna bağlı olarak yaşanan baş ağrısını azaltabilir.
Kemik sağlığı için önemlidir
Domatesin içeriğindeki likopen osteoporoz oluşumunu geciktirir ve hafifletir. Bu özellikle orta yaş ve sonrasında kadınlar için büyük önem taşımaktadır. Bu dönemde daha çok domates ve domates ürünleri tüketilmelidir. (Özellikle K vitamini içeriği nedeniyle) 1 kupa çiğ domates tüketmek kemik sağlığı için önemlidir.
Kansızlığa Etkisi
Kansızlık ve demir eksikliği için düzenli domates tüketmek destek sağlıyor. Domateste bulunan C vitamini, demir emilimini destekliyor, kansızlığa karşı vücudu korumaya yardımcı oluyor.
Domatesin Faydaları
Domates ve domates suyu kahvaltıda, ara öğünlerde ya da egzersiz dönemlerinde tüketiliyor. Domatesin içindeki likopenin, yağda eriyen bir besin öğesi olmasından dolayı, yağ ve ısıyla etkisi daha da artar. Likopenin en iyi kaynağı domates ve domatesten yapılmış ürünler olduğu unutulmamalı, fayda sağlayabilmek için tüketimi arttırılmalıdır.
Domates Besin Değeri
100 gram domatesin besin değeri;
Domates alımını arttırmak için öneriler;
Geçmişi 10.000 yıl öncesine dayanan Siyez Bulguru...
İyi malzeme ve iyi bir şef ile lezzetli yemek kaçınılmaz oluyor.
Cheesecake, krema veya sürülebilir kıvamdaki peynirlerden yapılan bir tür tatlıdır. Soğuk ve sıcak cheesecake arasındaki farklar nelerdir?